15-09-2023: Casus: afdeling Werk en Inkomen van de gemeente Utrecht
Auteur: E.A. Bakkum
De beschrijving van een casus kan veel inzicht geven in het functioneren van beleidsorganen. Hier wordt de Utrechtse afdeling Werk en Inkomen bestudeerd aan de hand van beschikbare bronnen, meestal raadsdocumenten, maar ook rapporten van de Utrechtse rekenkamer. De ontwikkeling van W&I in het afgelopen decennium wordt geschetst. Speciale aandacht wordt besteed aan de interne werkwijze, inclusief recente experimenten en proefnemingen. De financiering van W&I wordt uitgelegd. Er wordt een anecdotische vergelijking gemaakt met het W&I beleid in andere gemeenten .... Lees meer
02-09-2023: Centralisatie en decentralisatie in de vakbeweging
Auteur: E.A. Bakkum
Traditioneel is de vakbeweging een belangrijke maatschappelijke speler. Deze blog beschrijft haar opkomst en neergang, met name voor Nederland. De vakbeweging komt oorspronkelijk tot stand dankzij werkers, die zich organiseren op het lokale niveau. Maar de organisatie heeft baat bij centralisatie van het bestuur. Helaas ondermijnt de centralisatie de noodzaak van werkers om lid te worden. Ook komt de organisatiegraad van de werkers onder druk te staan door de verspreiding van het individualisme. Des ondanks kan de vakbeweging als institutie slecht gemist worden .... Lees meer
02-07-2023: Zwakten in het standaard economische model
Auteur: E.A. Bakkum
Het standaard model geldt als de orthodoxe leer in de economie. Des ondanks is dit model gebrekkig. De huidige blog soms een aantal bezwaren op. In de meeste situaties is het actor model van de homo economicus niet bruikbaar. Morele factoren worden genegeerd, bijvoorbeeld in het theorema van Coase en bij zwart rijden. Economische instrumenten van beleid kunnen de collectieve moraal ondermijnen. Het standaard model kan de arbeidsmarkt niet goed beschrijven, omdat het de invloed van instituties overziet of verwerpt. Het model is hier vooral normatief .... Lees meer
25-05-2023: Voetnoten bij de systeemtheorie
Auteur: E.A. Bakkum
Het is verleidelijk om het publieke bestuur te beschrijven als een politiek systeem. In de jaren vijftig werkte Parsons een rationele systeem theorie uit met een normatieve inslag. Later constateert men, dat bestuurders de voorkeur geven aan een incrementeel beleid. Ook wordt wel gesuggereerd, dat de beleidskeuzes baseren op een logica van gepastheid. Tegenwoordig wordt de systeem analyse toegepast, omdat het beleid zich meestal ontwikkelt in tamelijk gesloten sectoren. Er komt meer aandacht voor het gedrag van de actoren binnen het systeem, en voor de omgeving .... Lees meer
30-03-2023: De systeemtheorie van Ernst Haas
Auteur: E.A. Bakkum
Sinds halverwege de twintigste eeuw probeert men de samenleving te beschrijven met behulp van systeem theorieën. Zij presenteren schema's van interacties tussen actoren binnen hun institutionele kaders. De huidige blog verdiept zich in de systeem-theorie, die Haas rond 1964 voorstelt in zijn boek Beyond the nation-state. Leerprocessen scheppen een dynamiek. Er treedt integratie op, wanneer de actoren zich verenigen in collectieve organisaties. Het bestuurlijke apparaat is niet neutraal. De wijze van besluitvorming wordt afgestemd op de aard van het systeem .... Lees meer